Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, tháng 12/2023, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang Canada đạt 21,8 triệu USD, tăng 14,2% so với tháng 12/2022, là tháng tăng thứ 4 liên tiếp so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, do xuất khẩu đã liên tục giảm mạnh trong các tháng đầu năm 2023 nên tính chung cả năm 2023, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang Canada vẫn giảm 38,5% so với năm 2022.
Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, tháng 12/2023, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang Canada đạt 21,8 triệu USD, tăng 14,2% so với tháng 12/2022, là tháng tăng thứ 4 liên tiếp so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, do xuất khẩu đã liên tục giảm mạnh trong các tháng đầu năm 2023 nên tính chung cả năm 2023, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang Canada vẫn giảm 38,5% so với năm 2022.
Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ của Việt Nam đạt 13,5 tỷ USD, giảm 15,9% so với năm 2022. Bước sang năm 2024, ngành lâm nghiệp đặt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu 17,5 tỷ USD, tăng 21% so với năm 2023. Giải pháp trọng tâm trong năm 2024 là xây dựng thương hiệu ngành gỗ Việt Nam phát triển bền vững, sử dụng nguyên liệu hợp pháp và chuyển đổi xanh để đáp ứng được các tiêu chuẩn mới từ phía thị trường quốc tế.
Giá trị xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ Việt Nam tăng trưởng đều theo năm giai đoạn 2017-2023. Mọi thông tin dưới biểu đồ:
Tăng 80% cơ sở chế biến, bảo quản gỗ đạt trình độ và năng lực công nghệ và sản xuất tiên tiến
Kỳ vọng tăng 100% Gỗ, sản phẩm gỗ xuất khẩu và tiêu dùng trong nước được sử dụng từ nguồn nguyên liệu gỗ hợp pháp, có chứng chỉ quản lý rừng bền vững
Trong năm 2023, các mặt hàng xuất khẩu chính trong cơ cấu mặt hàng gỗ xuất khẩu đều có xu hướng giảm, tuy nhiên mức giảm được thu hẹp nhờ nhu cầu tăng vào những tháng cuối năm 2023. Dẫn đầu về kim ngạch xuất khẩu là mặt hàng ghế khung gỗ tiếp theo là mặt hàng nội thất phòng khách và phòng ăn; dăm gỗ; gỗ, ván và ván sàn; đồ nội thất phòng ngủ…
Mỹ là thị trường xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ chủ lực của Việt Nam
Với tổng kim ngạch xuất khẩu là 54%, Mỹ đứng đầu các nước nhập khẩu sản phẩm gỗ Việt Nam. Theo sau lần lượt là Trung Quốc 12,7%; Nhật Bản 12,4%; Hàn Quốc 5,8%; EU 3,4%,…
Năm 2023, Việt Nam nhập khẩu gỗ nguyên liệu đạt 4,440 triệu m³, trị giá 1,506 tỷ USD, giảm 25,9% về lượng và giảm 33,7% về trị giá so với năm 2022.
Năm 2023, xuất khẩu gốm sứ mỹ nghệ của Việt Nam đạt 154,60 triệu USD, giảm 33,5% so với năm 2022. Hiện, xuất khẩu gốm sứ mỹ nghệ của Việt Nam đang chịu sức ép mạnh mẽ từ các thị trường cạnh tranh như Trung Quốc, Thái Lan… Để gia tăng tính cạnh tranh, DN không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm, tích cực đẩy mạnh các hoạt động phát triển thiết kế, xúc tiến thươngmại, tham gia hội chợ, triển lãm kết nối với khách hàng.
Cơ cấu doanh nghiệp và lao động
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cả nước hiện có hơn 5.600 DN sản xuất, kinh doanh, chế biến gỗ và lâm sản. Trong đó có khoảng 300 làng nghề, 2.600 DN xuất khẩu trực tiếp. Tuy nhiên, chỉ có 2,2% DN quy mô lớn (trên 100 tỷ đồng). Ngành có gần 799 DN FDI, chiếm 18% trong tổng số DN nhưng kim ngạch xuất khẩu của khối DN FDI chiếm từ 48% đến 50% tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành chế biến và xuất khẩu gỗ
Hiện tại nhân lực ngành gỗ có số lượng trên 500.000 lao động trong ngành và hơn 1 triệu người phụ thuộc. Trong đó, lao động phổ thông chiếm phần lớn. Năng suất lao động bình quân tăng từ 17.000 USD/người/năm vào năm 2010 lên 25.000 USD/người/năm vào năm 2022. Theo Tổng cục Lâm nghiệp, để có thể chinh phục mục tiêu xuất khẩu 20 tỉ USD vào năm 2025, dự kiến ngành sẽ cần khoảng 106.800 lao động có trình độ đại học trở lên và có trên 445.200 công nhân kỹ thuật cao.
Theo số liệu của Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), ước tính, trong tháng 9/2023, trị giá xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ đạt 1,2 tỷ USD, giảm 7% so với tháng 8/2023, nhưng tăng 6,7% so với tháng 9/2022. Trong đó, trị giá xuất khẩu sản phẩm gỗ ước đạt 785 triệu USD, giảm 6,6% so với tháng 8/2023, nhưng tăng 5,1% so với tháng 9/2022.
Tính chung 9 tháng đầu năm 2023, trị giá xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ của Việt Nam ước đạt 9,7 tỷ USD, giảm 21,3% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, trị giá xuất khẩu sản phẩm gỗ ước đạt 6,5 tỷ USD, giảm 24,3% so với cùng kỳ năm 2022.
Trong cơ cấu mặt hàng gỗ và sản phẩm gỗ xuất khẩu, đồ nội thất bằng gỗ là mặt hàng xuất khẩu chính trong 8 tháng đầu năm 2023, đạt 5 tỷ USD, giảm 29,1% so với cùng kỳ năm 2022, chiếm 59,1% tổng trị giá xuất khẩu. Xuất khẩu hầu hết mặt hàng trong cơ cấu mặt hàng đồ nội thất bằng gỗ đều có xu hướng giảm mạnh.
Theo dự báo của Cục Xuất nhập khẩu, triển vọng xuất khẩu những mặt hàng này sẽ tích cực hơn trong những tháng cuối năm, nhờ nhu cầu thị trường tăng theo thông lệ, khi thị trường nhà ở hoàn thiện và nhu cầu sửa chữa thay thế nội thất gia đình tăng để đón chào năm mới.
Ngoài mặt hàng đồ nội thất bằng gỗ xuất khẩu trong 8 tháng đầu năm 2023, còn một số mặt hàng xuất khẩu khác như dăm gỗ; gỗ, ván và ván sàn; viên gỗ nén, cửa gỗ…, trị giá xuất khẩu những mặt hàng này cũng giảm do nhu cầu toàn cầu yếu
Cần tận dụng UKVFTA để đưa đồ gỗ sang Anh
Theo tính toán từ số liệu thống kê của Trung tâm thương mại Quốc tế (ITC), tháng 6/2023, Anh nhập khẩu đồ nội thất bằng gỗ đạt 361,2 triệu USD, giảm 24,6% so với tháng 6/2022. Trong 6 tháng đầu năm 2023, trị giá nhập khẩu đồ nội thất bằng gỗ của Anh đạt 2,1 tỷ USD, giảm 27,3% so với cùng kỳ năm 2022.
Về thị trường, Trung Quốc là thị trường cung cấp chính mặt hàng đồ nội thất bằng gỗ cho Anh trong 6 tháng đầu năm 2023, trị giá nhập khẩu từ thị trường này chiếm 32,9% tổng trị giá nhập khẩu, đạt 691,7 triệu USD, giảm 35,2% so với cùng kỳ năm 2022.
Tiếp theo là thị trường Ba Lan đạt 306,2 triệu USD, giảm 10,5%; Italia đạt 200,5 triệu USD, giảm 4,5%; Đức đạt 156,3 triệu USD, giảm 8,8%...
Nhập khẩu đồ nội thất bằng gỗ của Anh từ Việt Nam trong 6 tháng đầu năm 2023 đạt 119,2 triệu USD, giảm 48,3% so với cùng kỳ năm 2022, chiếm 5,7% tổng trị giá nhập khẩu của Anh.
Do chịu tác động bởi lạm phát cao và người tiêu dùng Anh thắt chặt chi tiêu, nhu cầu nhập khẩu hầu hết các mặt hàng đồ nội thất bằng gỗ đều giảm mạnh trong nửa đầu năm 2023. Dẫn đầu về trị giá nhập khẩu là mặt hàng đồ nội thất phòng khách và phòng ăn đạt 815,3 triệu USD, giảm 30,8% so với cùng kỳ năm 2022; tiếp theo là mặt hàng ghế khung gỗ đạt 693,6 triệu USD, giảm 28,6%; đồ nội thất phòng ngủ đạt 340,8 triệu USD, giảm 27,3%...
Theo nhận định của Cục Xuất nhập khẩu, Anh nhập khẩu các mặt hàng đồ nội thất bằng gỗ từ Việt Nam với trị giá chỉ chiếm tỷ trọng thấp, như vậy vẫn còn dư địa để các doanh nghiệp Việt Nam mở rộng thị phần tại thị trường Anh trong thời gian tới.
Đáng chú ý, Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) có thêm thành viên mới là Anh, sẽ mở ra nhiều cơ hội hợp tác hơn giữa Anh với Việt Nam. Thực tế, các doanh nghiệp Việt Nam đang tiếp cận thị trường Anh rất tốt thông qua UKVFTA, với những cam kết giảm thuế của Anh trong khung khổ CPTPP, doanh nghiệp Việt Nam sẽ còn thuận lợi hơn nữa.
Hiện, doanh nghiệp gỗ Việt Nam có nhiều lợi thế khi UKVFTA thực thi, đó là theo thỏa thuận, nhóm sản phẩm nội thất, tinh chế gỗ sau khi xuất khẩu vào Anh chịu mức thuế từ 1,2-2% sẽ được giảm dần trong những năm tới. Nhóm sản phẩm gỗ vật liệu trung gian có mức thuế từ 2-10% cũng sẽ giảm trong những năm tới.
Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, các doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu sang Anh phải chú trọng đáp ứng tiêu chuẩn của thị trường, bởi Anh là thị trường có tiêu chuẩn cao và quan tâm đến các yếu tố không chỉ về giá, mà còn về Tiêu chuẩn ESG (môi trường, xã hội và quản trị).